BIGOS WIGILIJNY

Na kolację wigilijną przygotowuję postny bigos z kiszonej kapusty, aromatyzowany suszonymi grzybami i owocami. Warto go ugotować dużo wcześniej i zamrozić, bo wtedy dodatkowo zyskuje na smaku. Można też wykorzystać go do innych wigilijnych dań, jako farszu do pierogów, uszek czy krokietów. 

• 1 kg kiszonej kapusty
• 2 cebule
• 2 marchewki
• garść suszonych borowików
• garść suszonych śliwek
• 2 suszone figi
• 4 liście laurowe
• 4 ziarna ziela angielskiego
• 1 goździk
• ½ łyżeczki kminku
• sok z ½ cytryny
• 2 łyżki miodu
• 1 łyżka sosu sojowe
• sól i pieprz do smaku
• 2 - 3 łyżki oleju

Suszone borowiki zalewamy szklanką wody i odstawiamy na kilka godzin, a najlepiej na całą noc. Po tym czasie odcedzamy, wodę z moczenia zachowujemy, a grzyby kroimy w cienkie paski. Marchew obieramy i ścieramy na dużych oczkach tarki. Cebule obieramy, kroimy w kostkę i podsmażamy na oleju do zezłocenia. Dodajemy marchew i mieszając, dusimy razem 5 minut. Dodajemy drobno posiekaną kapustę, grzyby, śliwki i figi pokrojone w cienkie słupki, wodę z moczenia grzybów oraz liście laurowe, ziele angielskie, goździk i kminek. Dolewamy szklankę wody i gotujemy na małym ogniu, pod przykryciem, około 60 minut, do miękkości kapusty (w razie potrzeby w międzyczasie dolewamy wody). Na koniec doprawiamy sokiem z cytryny, miodem, sosem sojowym oraz solą i pieprzem do smaku.

ŚWIĄTECZNY TORT CZEKOLADOWY

Na świąteczne spotkania w rodzinnym gronie polecam prosty tort czekoladowy z nutą cynamonu. 

Biszkopt:

• 5 jajek
• ¾ szklanki cukru
• ¾ szklanki mąki
• 1 łyżka kakao
• ½ łyżeczki cynamonu
• ½ łyżeczki proszku do pieczenia

Krem czekoladowy:

• 300 ml śmietanki 30%
• 200 g gorzkiej czekolady
• 100 g mlecznej czekolady
• 1 łyżeczka cynamonu

Dodatkowo:

• 200 ml dżemu z czarnej porzeczki
• 200 ml mocnej kawy
• czekoladowe ozdoby

Biszkopt: Białka oddzielamy od żółtek i ubijamy na sztywną, lśniącą pianę. Cały czas ubijając stopniowo dodajemy cukier, a następnie po 1 żółtku. Na koniec wsypujemy mąkę przesianą razem z kakao, proszkiem do pieczenia i cynamonem. Całość delikatnie mieszamy przy pomocy szpatułki, aby nie utracić puszystości. Masę przelewamy do tortownicy o średnicy 22 cm, z dnem wyłożonym papierem do pieczenia. Boków niczym nie smarujemy. Pieczemy 40 minut w piekarniku z termoobiegiem rozgrzanym do 160⁰C (lub do 180⁰C bez termoobiegu). Studzimy w blaszce.

Krem czekoladowy: Czekoladę gorzką i mleczną siekamy w drobną kostkę. Śmietankę z cynamonem zagotowujemy i gorącą zalewamy czekoladę. Odstawiamy na 5 minut, a następnie mieszamy do gładkości. Studzimy i wstawiamy do lodówki na minimum 3 godziny, a najlepiej na całą noc. Schłodzoną masę miksujemy na najwyższych obrotach miksera ok. 5 minut, aż nabierze puszystości.

Wykonanie: Biszkopt wyjmujemy z blaszki (boki oddzielamy ostrym nożem) i kroimy na 3 blaty. Pierwszy z nich układamy na paterze, nasączamy kawą i smarujemy połową dżemu. Wykładamy 1/3 kremu czekoladowego, wyrównujemy, układamy drugi blat biszkoptu, nasączamy kawą i smarujemy resztą dżemu. Wykładamy połowę pozostałego kremu, wyrównujemy i dociskamy ostatnim blatem biszkoptu. Nasączamy go resztą kawy. Wierzch i boki smarujemy pozostałym kremem. Dekorujemy wg uznania, np. czekoladowymi choinkami. Tort przechowujemy w lodówce.

KULEBIAK Z DORSZEM I MARCHEWKĄ

Kulebiak z rybą i warzywami to doskonały pomysł na wykwintne danie wigilijne. Świetnie smakuje zarówno na gorąco jak i na zimno, można go więc przygotować już dzień wcześniej, gdyż wymaga nieco więcej pracy. Sporym ułatwieniem jest natomiast użycie gotowego ciasta francuskiego. A zamiast dorsza można oczywiście użyć dowolnej białej ryby. Polecam!

• 1 płat ciasta francuskiego
• 3 filety z dorsza
• 2 marchewki
• 1 duży por
• 1 cebula
• sok z ½ cytryny
• 5 dag masła
• 150 ml śmietanki 30%
• 2 łyżki posiekanej natki pietruszki
• 1 żółtko
• 1 łyżka mleka
• czarnuszka i sezam
• sól i pieprz

Filety z dorsza pozbawiamy ości, skrapiamy sokiem z cytryny i oprószamy solą i pieprzem. Wstawiamy do lodówki do czasu przygotowania pozostałych składników.

Marchew ścieramy na dużych oczkach tarki, cebulę kroimy w drobną kostkę, a białą część pora w cienkie paseczki. Na patelni roztapiamy masło, wrzucamy cebulę i pora. Podsmażamy aż zrobią się szkliste. Dodajemy marchewkę, mieszamy i smażymy 2 minuty. Wlewamy śmietankę i dusimy na małym ogniu ok. 10 – 15 minut, aż śmietanka odparuje, a warzywa zmiękną. Przyprawiamy do smaku solą i pieprzem, dodajemy natkę pietruszki i studzimy.

Ciasto francuskie rozwijamy. Na środku wykładamy połowę farszu z warzyw, formując podłużny pas. Na wierzchu układamy filety z dorsza, tak aby zachodziły na siebie i przykrywamy pozostałymi warzywami. Boki ciasta nacinamy ukośnie w paski o szerokości ok. 2 cm i zakładamy je naprzemiennie nad farszem. Brzegi ciasta podwijamy pod spód. Całość smarujemy żółtkiem roztrzepanym z łyżką mleka i posypujemy czarnuszką i sezamem. Pieczemy ok. 40 minut w piekarniku rozgrzanym do 200⁰C, do momentu aż wierzch ciasta ładnie się zarumieni. Podajemy na ciepło lub zimno.

ŚLEDZIE PO KASZUBSKU

Śledzie po kaszubsku z nutą słodyczy to potrawa znana i lubiana nie tylko na Kaszubach. Najczęściej z dodatkiem rodzynek, które można zastąpić suszoną żurawiną lub śliwkami. Czym dłużej leżą w marynacie, tym są smaczniejsze, więc zwykle robię je dwa dni przed podaniem.

• 0,5 kg płatów śledziowych (matiasów)
• 2 cebule
• 2 – 3 ogórki kiszone
• 2 łyżki rodzynek
• ¼ szklanki oleju
• 2 płaskie łyżki cukru
• 2 łyżki octu
• 1 łyżka słodkiej mielonej papryki
• 200 g koncentratu pomidorowego
• 3 ziarna ziela angielskiego
• 3 licie laurowe
• pieprz i sól do smaku

Płaty śledziowe przez 3 godziny moczymy w zimnej wodzie, wymieniając w tym czasie wodę co najmniej dwukrotnie. Następnie osuszamy i kroimy w plastry o długości 2 – 3 cm.

Cebulę obieramy, kroimy w piórka i szklimy na rozgrzanym oleju. Wlewamy pół szklanki wody, dodajemy cukier i smażymy 2 minuty. Dodajemy ocet, ziele angielskie, liście laurowe, koncentrat i paprykę. Dusimy 5 minut. Dodajemy rodzynki i ogórki pokrojone w drobną kostkę oraz po szczypcie soli i pieprzu. Mieszamy i gotujemy razem kolejne 2 minuty. Studzimy do temperatury pokojowej. Marynatą zalewamy pokrojone płaty śledziowe i odstawiamy do lodówki co najmniej na 1 dzień.

PIECZONE PIEROGI Z KAPUSTĄ I GRZYBAMI

Pieczone pierogi z kapustą i grzybami są wspaniałym dodatkiem do wigilijnego barszczu. Cienkie, wypieczone i lekko chrupiące ciasto dobrze komponuje się z intensywnym w smaku farszem. Dobrze smakują zarówno na ciepło, jak i zimno. Polecam!

Ciasto:

• 300 g mąki pszennej
• 100 g masła
• 100 ml gęstej kwaśnej śmietany
• 1 jajko
• 10 g drożdży
• szczypta soli

Farsz:

• 300 g kiszonej kapusty
• 50 g suszonych grzybów
• 1 duża cebula
• 1 listek laurowy
• szczypta cukru
• 1 łyżka bułki tartej
• ½ łyżeczki majeranku
• sól i pieprz do smaku
• olej

Dodatkowo:

• 1 jajko do posmarowania
• kminek do posypania

Farsz: Grzyby zalewamy wodą i odstawiamy na noc, aby zmiękły. Następnego dnia odsączamy je i bardzo drobno kroimy. Wodę z moczenia zachowujemy.

Cebulę obieramy, kroimy w drobną kostkę i podsmażamy na niewielkiej ilości oleju.

Kiszoną kapustę drobno siekamy, dodajemy liść laurowy, podsmażoną cebulkę, posiekane grzyby i pół szklanki wody, w której się moczyły. Gotujemy do miękkości kapusty, ok. 30 minut. Studzimy i ewentualnie odsączamy nadmiar płynu. Dodajemy bułkę tartą i przyprawiamy do smaku majerankiem, szczyptą cukru oraz solą i pieprzem. 

Ciasto: Przesianą mąkę siekamy z masłem. Wlewamy wymieszane ze śmietaną drożdże. Dodajemy szczyptę soli i jajko. Zagniatamy zwarte ciasto. Rozwałkowujemy je na grubość około 2-3 mm i wycinamy kółka. Nakładamy po łyżce farszu, składamy na pół i dobrze sklejamy krawędzie, dociskając je widelcem. Wierzch smarujemy roztrzepanym jajkiem i posypujemy kminkiem. Pieczemy ok. 20 min w piekarniku rozgrzanym do 200⁰C, do zrumienienia. Podajemy na ciepło lub zimno.