KARTACZE

Dziś przepis inspirowany wspomnieniami z wakacji. Podlasie urzekło nas ciszą, spokojem, dzikością Biebrzy, serdecznością i pogoda ducha jego mieszkańców oraz regionalnymi smakami. Duże, ziemniaczane kluski z mięsnym farszem dostaniemy tam niemal w każdym gospodarstwie agroturystycznym. Trochę trwało zanim odważyłam się odtworzyć je w domu, bo są pracochłonne i wymagają wprawnej ręki, lecz największe znaczenie ma rodzaj użytych ziemniaków, które muszą być bardzo mączyste. Bazując jednak na radach pani Aliny, od której przywiozłam przepis, jakoś się udało i co najważniejsze – smakowało!

Składniki na 10 kartaczy:

• 2 kg mączystych ziemniaków
• 2 łyżki mąki ziemniaczanej
• 2 łyżki mąki pszennej do podsypywania
• 1 jajko
• sól

Farsz:

• 500 g wieprzowego mięsa mielonego
• 1 duża cebula
• 1 łyżka majeranku
• sól i pieprz do smaku
• olej do smażenia

Dodatkowo do okraszenia:

• cebula
• boczek lub słonina

Farsz: Cebulę obieramy i kroimy w drobna kostkę. Wrzucamy na patelnię z niewielka ilością rozgrzanego oleju. Kiedy cebula się zeszkli dorzucamy rozdrobnione mięso mielone. Podsmażamy na niewielkim ogniu do momentu aż mięso zmieni kolor. Nie powinno się przyrumienić, a jedynie dobrze zaparzyć. Przyprawiamy do smaku solą, pieprzem i suszonym majerankiem. Studzimy. 

Wykonanie: Ziemniaki obieramy. Połowę gotujemy do miękkości w osolonym wrzątku, studzimy i przeciskamy przez praskę.  Drugą połowę surowych ziemniaków ścieramy na drobnych oczkach tarki. Przekładamy do bawełnianej ściereczki i bardzo mocno wyciskamy. Wyciśnięty płyn odstawiamy, a po kilku minutach zlewamy pozostawiając zebraną na dnie skrobię. Przekładamy ją do startych ziemniaków, dodajemy ziemniaki ugotowane, jajko, mąkę ziemniaczaną i sól do smaku. Wyrabiamy gęste i zwarte ciasto. Dłońmi zmoczonymi zimną wodą nabieramy sporą kulkę masy i rozpłaszczamy ją na dłoni. Nakładamy łyżkę farszu mięsnego i zlepiamy brzegi tworząc kształt podłużnej, wrzecionowatej kluski. W razie potrzeby obtaczamy w niewielkiej ilości mąki pszennej. Kartacze gotujemy partiami w osolonym wrzątku, 5 - 10 minut od wypłynięcia, na niewielkim ogniu (woda powinna tylko lekko bulgotać). Podajemy od razu po wyjęciu z wody, z okrasą z przyrumienionej cebulki z boczkiem lub słoninką.

KOSTKA KAWOSZA

Kostka kawosza to kolejne ciasto dedykowane i inspirowane smakami mojego taty. Z mieloną, aromatyczną kawą, której ziarnistość można wyczuć w kremie. Tata był zadowolony!

Biszkopt:

• 6 dużych jajek
• 1 szklanka cukru
• 1 szklanka mąki tortowej
• 2 łyżki kakao
• szczypta soli

Krem kawowy:

• 2 budynie śmietankowe lub waniliowe
• 3 czubate łyżki kawy sypanej + 50 ml wrzątku
• 6 łyżek cukru
• 600 ml mleka
• 200 g masła

Dodatkowo:

• 2 łyżeczki kawy rozpuszczalnej + 100 ml wrzątku
• dżem z czarnej porzeczki lub agrestowy
• ciemne kakao do posypania
• bita śmietana do dekoracji

Biszkopt: Białka oddzielamy od żółtek i ubijamy ze szczyptą soli na sztywną, lśniącą pianę. Cały czas ubijając stopniowo dodajemy cukier, a następnie po jednym żółtku. Na koniec wsypujemy przesianą mąkę i kakao, delikatnie mieszając przy pomocy szpatułki. Puszystą masę przekładamy do blaszki o wymiarach mniej więcej 22 x 26 cm wyłożonej papierem do pieczenia. Pieczemy 40 minut w piekarniku z termoobiegiem rozgrzanym do 170⁰C (lub do 190⁰C bez termoobiegu). Studzimy.

Krem kawowy: Kawę sypaną zalewamy wrzątkiem i odstawiamy do napęcznienia i przestudzenia. Budynie mieszamy z cukrem i szklanką mleka. Pozostałe mleko zagotowujemy i energicznie mieszając wlewamy budyń. Gotujemy na małym ogniu do zgęstnienia. Studzimy. Miękkie masło miksujemy dodając po łyżce zimnego budyniu, a na koniec gęste, zaparzone fusy z kawy (powinny wchłonąć całą wodę).

Wykonanie: Biszkopt przecinamy na dwa blaty. Pierwszy z nich ponownie układamy na dnie blaszki, nasączamy przestudzoną kawą rozpuszczalną i smarujemy cienką warstwą dżemu. Wykładamy ¾ kremu kawowego i wyrównujemy. Układamy drugi blat biszkoptu, nasączamy kawą i smarujemy pozostałym kremem kawowym. Powierzchnię wygładzamy i oprószamy ciemnym kakao. Chłodzimy w lodówce. Przed podaniem dekorujemy bitą śmietaną.

ZIEMNIAKI FASZEROWANE MIĘSEM I PIECZARKAMI

Jeśli lubicie na obiad ziemniaki z porcją mięsa, ale szukacie jakiegoś urozmaicenia tradycyjnej formy, to polecam ziemniaki faszerowane. Farsz z mięsa i pieczarek można doprawić wg gustu, bardziej lub mniej pikantnie. Takie ziemniaczki są świetne na obiad, ale też jako ciekawa przystawka na imprezę. My je uwielbiamy!

• 4 duże, młode ziemniaki
• 300 g mięsa mielonego
• 300 g pieczarek
• 1 cebula
• 2 łyżki pikantnego keczupu
• pęczek szczypiorku
• 10 dag żółtego sera
• sól i pieprz do smaku
• olej

Ziemniaki dokładnie szorujemy i gotujemy w łupinkach do miękkości – w lekko osolonej wodzie lub na parze. Studzimy, kroimy na pół i przy pomocy łyżeczki delikatnie wydrążamy środki zostawiając 5-milimetrowe ścianki. Wydrążony miąższ rozgniatamy widelcem i odstawiamy.

Cebulę i pieczarki kroimy w drobną kostkę i podsmażamy na rumiano na niewielkiej ilości oleju. Rozdrobnione mięso również podsmażamy. Łączymy miąższ z ziemniaków, podsmażone pieczarki z cebulą i mięso. Dodajemy połowę drobno posiekanego szczypiorku, keczup oraz sól i pieprz do smaku. Dokładnie mieszamy i przekładamy po solidnej porcji do wydrążonych ziemniaków. Układamy w posmarowanym olejem naczyniu żaroodpornym i zapiekamy 15 minut w piekarniku rozgrzanym do 200⁰C. Po tym czasie wyjmujemy, posypujemy tartym żółtym serem i wstawiamy do piekarnika na kolejne 15 minut. Podajemy posypane pozostałym szczypiorkiem. 

WAFLE Z MASĄ KAKAOWĄ

Wafle z masą kakaową na mleku w proszku to jedno z moich wspomnień dzieciństwa. Uwielbiam je za niezapomniany smak, niewiele składników i łatwość wykonania. Masy wystarcza na 2 opakowania małych, okrągłych wafli (o średnicy 22 cm) lub 1 duże prostokątne. Niezależnie od tego ile warstw ułożymy, zawsze będzie pysznie!

• 250 g masła lub margaryny
• 1 szklanka cukru
• 1 szklanka mleka
• 3 łyżki ciemnego kakao
• 250 g mleka w proszku
• 1 – 2 opakowania wafli okrągłych lub prostokątnych

Masło topimy w rondelku. Dodajemy cukier, mleko i kakao. Zagotowujemy i mieszając, trzymamy na ogniu ok. 2 – 3 minut. Odstawiamy do lekkiego przestudzenia. Do wciąż ciepłej masy dodajemy mleko w proszku i energicznie mieszamy, do uzyskania gładkiego kremu bez grudek. Ciepłą masą smarujemy wafle układając kolejne warstwy. Od góry dociskamy czymś ciężkim (np. ceramicznym naczyniem żaroodpornym) i wkładamy na kilka godzin do lodówki (najlepiej na całą noc). Przed podaniem kroimy w trójkąty lub kwadraty.

CIASTO ZE ŚLIWKAMI W POLEWIE ŚMIETANKOWEJ

W starym zeszycie znalazłam przepis na drożdżowy placek z polewą śmietankową. Uprościłam go robiąc ciasto ucierane, a na prośbę córki dodałam trochę cynamonu do polewy. To takie proste i szybkie ciasto domowe, które nie wygląda może zbyt atrakcyjnie, ale za to świetnie smakuje.

Składniki na blaszkę o wymiarach 22 x 36 cm:

• 200 g masła lub margaryny
• 1 ¼ szklanki cukru
• 4 jajka
• 2 szklanki mąki
• 2 płaskie łyżeczki proszku do pieczenia
• 500 g śliwek

Polewa:

• 330 ml gęstej, kwaśnej śmietany 18%
• 2 jajka
• 1 budyń śmietankowy bez cukru
• 3 łyżki cukru
• 1 łyżka cukru waniliowego
• ½ łyżeczki cynamonu

Miękkie masło miksujemy z cukrem. Cały czas miksując stopniowo dodajemy po 1 jajku i części mąki przesianej razem z proszkiem do pieczenia. Ciasto przekładamy do blaszki uprzednio natłuszczonej i oprószonej bułką tartą, lub wyłożonej papierem do pieczenia. Na powierzchni układamy śliwki, przekrojone na pół, skórką do dołu. Pieczemy 30 minut w piekarniku z termoobiegiem rozgrzanym do 160⁰C (lub do 180⁰C bez termoobiegu). Po tym czasie ciasto delikatnie wysuwamy z piekarnika, wierzch polewamy śmietaną zmiksowaną z jajkami, proszkiem budyniowym, cukrem i cynamonem i pieczemy jeszcze 20 minut, do zrumienienia.